Een man, een vrouw en hun zoon van negen zijn in een stationwagen op weg naar een huis in de bergen. Voorheen woonden de vrouw en de zoon in een arbeidersbuurt, tot twee weken eerder de man terugkeerde na een afwezigheid van zes jaar. Herenigd met zijn gezin wilde hij naar Les Roches, het huis waar zijn vader helemaal alleen woonde en uiteindelijk ook aan kanker stierf. Pas een hele tijd na zijn dood werd hij gevonden, de helft van zijn gezicht weggevreten door een of ander beest. Veel wordt er niet gesproken in de stationwagen.

Zo begint Jean-Baptiste Del Amo's onheilspellende roman De mensenzoon, waarin het naarmate je de bladzijden omslaat steeds duisterder wordt. Aanvankelijk schijnt de zon. De vader en zijn zoon trekken de bossen in. Ze vinden bronnen, drinken van het lekkerste water dat ze ooit geproefd hebben en maken samen een katapult. Wanneer de jongen er alleen op uittrekt, vindt hij onder het ingestorte dak van een schaapskooi een kolonie slapende vleermuizen, en even verder zelfs de ingang van een ijzermijn. Een nieuwe wereld gaat voor hem open, een wereld die avonturen belooft, en een innige relatie met de vader die hij zich nog amper herinnert. Wanneer zijn moeder vraagt of hij gelukkig is, knikt hij, al weet hij in feite niet goed wat dat is, geluk.

En dat geldt ook voor de vader en de moeder. Niet alleen is er zijn verleden als ritselaar en malafide autodealer dat aan de basis ligt van zijn verdwijnen, ook de vrouw beseft dat haar leven er helemaal anders uit had kunnen zien als ze niet gevallen was voor de woede en het geweld van de man, die ze voor passie hield. Haar droom is een goed verzorgd landhuis op een zonnige berghelling. Wat haar man te bieden heeft, is een bouwval ergens in de bossen, zonder water of elektriciteit. En dus legt ze uit wanhoop de tarotkaarten en zegt ze bij het trekken van de kaart van de dood tegen haar zoon dat die niet per se negatief hoeft te zijn. Ze wijst op een grote verandering, trilt haar stem dan, en die kan ook goed uitdraaien, al gebeurt het ook dat ze de kaart zonder iets te zeggen ergens onderaan de stapel wegmoffelt.

Hoe ze heten, die man, die vrouw en hun zoon, en waar Les Roches precies ligt, doet er voor Del Amo niet echt toe. Nee, slechts één personage heeft een naam in De mensenzoon, Tony, de vroegere compagnon van de vader die zijn vrouw tijdens zijn afwezigheid zwanger heeft gemaakt. Zeven maanden ver is ze wanneer ze de bergen in trekken.

Dat Del Amo met zijn roman meer wil doen dan een verhaaltje vertellen merk je niet alleen aan de titel of aan het motto van Seneca dat hij heeft gekozen, 'De ouderlijke waanzin dure voort als erfzonde in hun nageslacht', maar ook in de proloog van De mensenzoon die zo uit Jean M. Auels De stam van de holenbeer zou kunnen komen. We volgen een groepje jagers-verzamelaars. Er wordt een kind geboren. Er wordt gevist en uiteindelijk wordt er ook een ree gedood. Het beeld van de jagers rond het dode dier komt later in de roman nog een paar keer terug, als een foto waarop de vader en Tony voor een hert staan dat ze geschoten hebben en als een grottekening die de jongen vindt. Dit boek gaat over de menselijke conditie, heb je al snel door, en over de dwangbuis van de geschiedenis.

Del Amo, wiens uit 2008 daterende debuut Une éducation libertine bekroond werd met de Prix Goncourt du premier roman en die voor De mensenzoon vorig jaar de Prix du roman Fnac kreeg, is bijzonder goed in het opbouwen van psychologische spanning. Grandioos is bijvoorbeeld de scène waarin de vader net nadat hij te weten is gekomen dat Tony een kind verwekt heeft bij zijn vrouw die man uitnodigt, of eerder verplicht, om bij het gezin thuis te blijven eten. Ieder woord zit juist, net als iedere actie en reactie, en toch slaagt Del Amo erin je versteld te laten staan door zijn verhaal een ongemeen originele wending te geven.

En dan is er de natuur nog, die in De mensenzoon misschien wel de hoofdrol speelt en de plot extra cachet geeft. Je ziet de landschappen voor je, de slagpennen van overvliegende vogels, de kieuwen van de vissen in de rivier en de wilde viooltjes die opschieten tussen het gras op de open plekken in het bos. Del Amo legt gevoel in zijn natuur, toont hoe mooi ze is, maar ook hoe gevaarlijk. De mensenzoon doet immers niet alleen aan Paolo Cognetti's De acht bergen denken, de roman heeft ook een hoog Cormac McCarthy-gehalte. Heel het boek door sluimert op de achtergrond het onafwendbare geweld, want niets zo erg als een gekwetste man, geeft Del Amo ons mee.

Dit boek werkt niet naar een happy end toe, heb je dan al lang door, daarvoor is de mens al te zeer bezwaard door zijn afkomst. En beterschap is niet in zicht. Wanneer de vader en zijn zoon samen naar de nachtelijke hemel zitten te kijken, vraagt de jongen opeens of er daar ver weg nog andere aardes zijn. "Ik hoop van niet", antwoordt de vader. "Ik hoop dat er niets is. Alleen sterren, stilte, ijs en vuur."

Na het lezen van De mensenzoon hoop je dat ook.